Advocaten Zonder Grenzen is al sinds 2015 actief in de Centraal-Afrikaanse Republiek. De organisatie voert er verschillende projecten en studies om de rechtstaat te versterken en de rechtstoegang te bevorderen. Dankzij haar werk op het terrein heeft ASF kunnen vaststellen dat de CentraalAfrikaanse burgers, die maar moeilijk toegang hebben tot een advocaat en tot een kwalitatief rechtssysteem van de overheid, dit rechtssysteem grotendeels hebben opgegeven ten voordele van lokale actoren zoals wijkchefs, religieuze leiders, middenveldorganisaties, etc. Voor ASF stemt elke strategie voor ontwikkelingshulp die geen rekening houdt met deze verscheidenheid aan actoren en praktijken voor conflictoplossing niet met de noden en middelen om op te treden, en zal deze bij voorbaat gedoemd zijn om te mislukken.

De vrijspraak in hoger beroep voor Jean-Pierre Bemba door het Internationaal Strafhof laat vele duizenden Centraal-Afrikaanse slachtoffers zonder antwoord achter nadat ze extreme gewelddaden moesten ondergaan tijdens het gewapend conflict.

Ter gelegenheid van de 16e Vergadering van de Verdragspartijen bij het Statuut van Rome, co-organiseerde ASF samen met REDRESS een parallel evenement over de wettelijke vertegenwoordiging van slachtoffers voor het Internationaal Strafhof, de Divisie voor Internationale Misdaden in Oeganda en het Speciaal Strafhof in de Centraal-Afrikaanse Republiek.

Begin oktober heeft ASF aan de zijde van andere internationale en Centraal-Afrikaanse middenveldorganisaties deelgenomen aan de discussieworkshop over het Procedure- en Bewijsreglement van het Bijzonder Strafhof. Dé kans om het belang te benadrukken van het respect voor de rechten van de slachtoffers inzake vertegenwoordiging, deelname en schadevergoeding.

De meeste mensen in de Centraal-Afrikaanse Republiek, vooral de jongsten, bezitten geen geboorteakte en bestaan dus niet in de ogen van de overheid. Wat is de oorzaak van deze gebrekkige registratie? Welke obstakels staan toegang tot de burgerlijke stand in de weg? Wat zijn de gevolgen ervan? ASF heeft Thierry Vircoulon, Centraal-Afrikaspecialist, de opdracht gegeven om een studie uit te voeren die moet toelaten om de problematiek beter te begrijpen en oplossingen voor te stellen.

Donor countries should support the Central African Republic’s Special Criminal Court, 17 Central African and international human rights non-governmental organizations say in a declaration today. The donors should provide technical, financial, and political support for the court and its mandate to end impunity for crimes under international law, the groups said. On 17 November, the European Union is hosting a conference in Brussels to discuss funding priorities for the CAR.

Voor een duurzame rechtstoegang moet ook de capaciteit van internationale actoren als ASF duurzaam zijn. Dat is de boodschap die de directeur-generaal van ASF, Francesca Boniotti, bij de publicatie van het jaarverslag 2015 van de ngo wil meegeven.

ASF ondersteunt in samenwerking met de ngo REDRESS de invoering van een Bijzonder Strafhof in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, uitoefenaars van gerechtelijke functies en internationale partners zijn samengekomen in een workshop om aanbevelingen op te stellen voor de volgende stadia in de invoering van dat Strafhof. En dat met een cruciaal doel: processen voor ernstige misdaden instellen en de weg vrijmaken voor verzoening en een duurzame vrede in de CAR.

Het Internationaal Strafhof veroordeelt Jean-Pierre Bemba, de voormalige voorzitter van de Congolese Vrijheidsbeweging, tot 18 jaar gevangenisstraf voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid die zijn troepen in 2002-2003 hebben begaan in de Centraal-Afrikaanse Republiek. ASF steunt de vervolging van andere daders van ernstige misdaden die zijn begaan in de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR), onder andere de effectieve oprichting van een Bijzonder Strafhof.

Sinds 2010 is ASF bezig met de implementatie van een project op het gebied van internationaal strafrecht en overgangsrechtspraak in Oeganda. In dat kader heeft ASF nauw overleg gevoerd met de slachtoffers over de vervolging van vermeende daders van oorlogsmisdaden. De slachtoffers toonden een grote belangstelling en bereidheid om te worden betrokken bij strafrechtelijke procedures. Ze lijken echter over onvoldoende informatie en inzicht te beschikken met betrekking tot hun rechten en wat de deelname aan strafrechtelijke procedures kan inhouden.