Makala, wat “houtskool” betekent in het Lingala, is de centrale gevangenis van Kinshasa. Het is ook een van de belangrijkste gevangenissen van Afrika: er zijn 8.500 gevangenen in een complex van paviljoenen en kazernes van baksteen en plaatstaal, oorspronkelijk ontworpen om plaats te bieden aan 1.500 mensen. Het is een kleine stad, een ecosysteem, waar alles geld is, uitgewisseld en onderhandeld wordt – tot aan de plaats op de grond om te gaan liggen. Sommige cellen van 100 m2 herbergen 200 gevangenen, waarvan velen op de grond slapen. Ze krijgen te weinig eten en hebben ernstige ondervoedingsproblemen. Slagen en mishandeling kunnen soms leiden tot de dood. Extreme promiscuïteit en onzekerheid leiden onvermijdelijk tot conflicten die alleen met geweld kunnen worden opgelost.

ASF en I Watch bundelen hun krachten om de principes van respect en bescherming van mensenrechten in de context van economische activiteiten te bevorderen. In dit kader hebben we op 26 juli 2018 aan het Franse Nationaal Contactpunt (NCP) van de OESO de vraag gesteld om het specifiek dossier van de activiteiten van de Perenco Groep in het gouvernement Kebili in Tunesië te onderzoeken en hun naleving van de OESO-Richtlijnen door multinationale ondernemingen na te gaan.

Op 17 juni 2019 kondigde de Oegandese regering aan dat het Nationale Beleid op Overgangsjustitie (NBOJ) werd aangenomen, nadat het proces om het beleid op te stellen en aan te nemen tien jaar had geduurd. De officiële publicatie van het Beleid kwam er in september. Met het aannemen van het Beleid komt de regering gedeeltelijk haar engagementen na aangaande verantwoording en verzoening. Deze werden aangegaan tijdens het vredesproces van Juba dat in 2006 van start ging. Ook komt de regering zo haar grondwettelijke verplichtingen na.

Deelname van slachtoffers is van groot belang voor de rechtstoegang en verzoening in Oeganda, en wordt ook mogelijk gemaakt door de International Crimes Division (ICD), een speciale divisie binnen het Hof van beroep opgericht in 1995 om misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden te berechten. Maar meer inspanningen van de rechterlijke en wetgevende machten zijn nodig om de praktijk te veralgemenen. Deze beleidsnota bevat een analyse en aanbevelingen over de status van slachtofferdeelname in Oeganda.

Advocaten Zonder Grenzen is al sinds 2015 actief in de Centraal-Afrikaanse Republiek. De organisatie voert er verschillende projecten en studies om de rechtstaat te versterken en de rechtstoegang te bevorderen. Dankzij haar werk op het terrein heeft ASF kunnen vaststellen dat de CentraalAfrikaanse burgers, die maar moeilijk toegang hebben tot een advocaat en tot een kwalitatief rechtssysteem van de overheid, dit rechtssysteem grotendeels hebben opgegeven ten voordele van lokale actoren zoals wijkchefs, religieuze leiders, middenveldorganisaties, etc. Voor ASF stemt elke strategie voor ontwikkelingshulp die geen rekening houdt met deze verscheidenheid aan actoren en praktijken voor conflictoplossing niet met de noden en middelen om op te treden, en zal deze bij voorbaat gedoemd zijn om te mislukken.

In Tsjaad ondersteunt ASF de mensenrechtenorganisaties om de impact en draagwijdte van hun activiteiten te vergroten. In maart zijn we eropuit getrokken om burgers, lokale autoriteiten, gerechtelijke actoren en leden van mensenrechtenorganisaties te vragen naar hun mening over het werk van deze organisaties. Tijdens de gesprekken, die plaatsvonden in Bongor, Moundou en Sarh, getuigden alle geïnterviewden van een grote tevredenheid over de activiteiten van de mensenrechtenorganisaties.

Rechtstoegang is meer dan ooit essentieel om de spanningen te verzachten in de Congolese provincies Noord- en Zuid-Kivu die al decennialang door geweld verscheurd worden. ASF, RCN Justice & Démocratie en TRIAL International hebben er op 21 en 23 mei 2019 een gemeenschappelijk project gelanceerd om de straffeloosheid te bestrijden. Twee workshops in Goma en Bukavu brachten een honderdtal actoren samen die zich inzetten voor de vervolging van internationale misdaden.

In Oeganda geeft ASF al jarenlang onafgebroken steun aan de gemeenschappen die slachtoffer zijn geworden van de misdaden waarvoor Kwoyelo door de International Crimes Division berecht wordt. In april leidde ASF de gezamenlijke inspanningen samen met de Raad van Slachtoffers, de Griffie van de ICD en het International Center for Transitional Justice om de gemeenschappen van de slachtoffers op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen in het proces,.

ASF en acht van haar partners die verenigd zijn in de Alliantie voor de Veiligheid en de Vrijheden, roepen Tunesische volksvertegenwoordigers op om het wetsontwerp met betrekking tot de organisatie van de noodtoestand in zijn huidige vorm niet aan te nemen. In plaats van de veiligheid in het land te verbeteren, ondermijnt het wetsontwerp de rechten van de burgers.

Terwijl we vandaag internationale vrouwendag vieren, publiceert ASF haar analyse van de vorderingen en gebreken met betrekking tot het realiseren van vrouwenrechten in de context van de Oegandese winningsindustrie.